برای بازی بسکتبال چه وسایلی مناسب است؟ | راهنمای فنی بر اساس قوانین رسمی فیبا
اگر قصد خرید وسایل بسکتبال را دارید یا از آن‌ها استفاده می‌کنید و به دنبال یک راهنمای فنی جامع می‌گردید، این مقاله را ازدست ندهید. Official Basketball Rules تنها مرجع رسمی فیبا در مورد قوانین بسکتبال است که بخش Basketball Equipment آن مختص قوانین مربوط به وسایل بسکتبال است. منظور از وسایل در اینجا، دستگاه بسکتبال، پایه بسکتبال، تخته بسکتبال، حلقه بسکتبال، تخته و حلقه بسکتبال و تور بسکتبال است. در ادامه خلاصه‌ای از مهم‌ترین قوانین فیبا در خصوص وسایل و تجهیزات بسکتبال را برای شما گردآوری کرده‌ایم. در ضمن اگر زمان کافی در اختیار ندارید در انتهای مقاله به بخش «مرور سریع مطالب» مراجعه کنید.
فهرست مطالب
1- مقدمه قوانین رسمی فیبا در خصوص تجهیزات و وسایل بسکتبال
2- ابعاد و اندازه تخته بسکتبال و جنس آن
3- ابعاد و اندازه حلقه بسکتبال، قطر حلقه بسکتبال و ضخامت آن
4- اندازه و ابعاد تور بسکتبال و ویژگی‌های آن
5- مشخصات سازه نگهدارنده تخته بسکتبال و پدینگ پایه بسکتبال
6- جمع‌بندی
7- مرور سریع مطالب
از بسکتبال سالنی تا بسکتبال خانگی
شاید بخواهید برای یک سالن حرفه ای دستگاه بسکتبال، یونیت بسکتبال، پایه بسکتبال یا سایر تجهیزات بسکتبال را بخرید یا هدفتان مجهز کردن ویلا، مدرسه یا محل کار است، در هر صورت چه به دنبال بسکتبال ویلایی باشید، چه بسکتبال سالنی، استفاده از قوانین رسمی فیبا و استانداردهای موجود در آن دید بازتری هنگام خرید به شما می‌دهد. به همین پیش از این در پنج مقاله مجزا، قوانین فیبا درباره‌ی تجهیزات استاندارد بسکتبال را بررسی کردیم که در ادامه لینک آن‌ها را می‌بینید:
1-فیبا را به خانه ببر! قوانین رسمی بسکتبال(مقدمه)
2-همه‌چیز درباره‌ی یونیت بسکتبال، قوانین رسمی بسکتبال(قسمت دوم)
3-ویژگی‌های تخته بسکتبال حرفه‌ای- قوانین رسمی بسکتبال(قسمت سوم)
4-دانک حرفه‌ای با حلقه بسکتبال حرفه‌ای، قوانین رسمی بسکتبال(قسمت چهارم)
5-سازه‌ی نگهدارنده، ستون فقرات تخته و حلقه‌ی بسکتبال، قوانین رسمی بسکتبال(قسمت پنجم)
در مقاله‌ی حاضر قصد داریم نکات مهم هر یک مقالات پیش گفته را گرد هم آورده و به صورت یکجا شما را با این قوانین آشنا کنیم.
۱- قبل از ارائه جزئیات مربوط به قوانین فیبا درباره تجهیزات و وسایل بسکتبال استاندارد، چه نکاتی باید در ذهن داشته باشیم؟
۱-۱- مسابقات بسکتبال در چند سطح برگزار می‌شوند؟
مسابقات بسکتبال به دو سطح تقسیم می‌شوند و بنابراین تجهیزات استاندارد بسکتبال نیز بسته به سطح مسابقه، مشمول قوانین خاص خواهند بود. در سطح ۱، مسابقات فیبا برای تیم‌های ملی و باشگاهی همچنین مسابقات ملی و بین‌المللی و تیم‌های نخبه ورزشی برگزار می‌شوند. سطح ۲ شامل مسابقاتی است که در سطح ۱ ذکر نشده‌اند، مواردی نظیر بسکتبال خانگی، بسکتبال ویلایی، بسکتبال مدارس، بسکتبال خیابانی، بسکتبال تمرینی، بسکتبال کودک و مواردی از این دست.
۱-۲-آیا قوانین فیبا در مورد تجهیزات و وسایل بسکتبال استاندارد شامل روش ارزیابی این قوانین نیز هستند؟
خیر، این قوانین فقط بر ویژگی‌ها و مشخصات مربوط به تجهیزات و وسایل بسکتبال تأکید دارند و «کتابچه الزامات و روش‌های آزمایش» به موارد گفته شده می‌پردازد و که طریق ایمیل mailto:equipmentandvenue@fiba.basketball در دسترس است.
۱-۳- اگر تجهیزات و وسایل بسکتبال خود را قبل از دریافت تأییدیه فیبا نصب کردیم، چه کاری می‌توانیم انجام دهیم؟
برای تجهیزات و وسایل بسکتبال نصب شده می‌توان از تأییدیه موقت فیبا استفاده کرد تا زمانی که استاندارد تجهیزات بسکتبال از سوی فیبا تأیید شود.
۱-4- تأییدیه فیبا برای تجهیزات و وسایل بسکتبال استاندارد چه مدت اعتبار دارد؟
تأییدیه فیبا برای تجهیزات و وسایل بسکتبال استاندارد تا هشت سال اعتبار دارد. به عنوان مثال، یونیت بسکتبال یا دستگاه بسکتبال، نرم‌افزار اسکوربورد ویدئوبورد، کف زمین، روشنایی زمین، سیستم بازپخش فوری، سیستم زمان‌بندی متصل به سوت و صندلی‌های تماشاگر از این قاعده پیروی می‌کنند.
۱-5- برای بسکتبال 3×3 هم همین قوانین برقرار است؟
خیر، تجهیزات و وسایل بسکتبال 3×3 استاندارد قوانین مجزا و مربوط به خود را دارد.
۱-6- یونیت بسکتبال یا دستگاه بسکتبال از چه اجزایی تشکیل شده و هر کدام به چه بخشی از آن اشاره دارد؟
– سبد بسکتبال چیست؟ به کل مجموعه‌ای اشاره دارد که توپ بسکتبال از داخل آن عبور می‌کند که شامل حلقه سبد بسکتبال و تور سبد بسکتبال است.
– حلقه بسکتبال یا حلقه سبد بسکتبال چیست؟ بخشی از سبد بسکتبال که تور سبد بسکتبال به آن متصل می‌شود
– تور سبد بسکتبال چیست؟ مجموعه ای مشبک که به دهانه حلقه سبد بسکتبال متصل می‌شود.
– تخته بسکتبال چیست؟ یک تخته مستطیل شکل از جنس های مختلف که از یک طرف سبد بسکتبال به آن متصل شده و از طرف دیگر به سازنده نگهدارنده تخته بسکتبال متصل است.
– سازنده نگهدارنده تخته بسکتبال چیست؟ یک دکل یا ستون فلزی که بر روی زمین قرار دارند و تخته و حلقه بسکتبال به آن متصل شده است.
– پدینگ یا بالشتک محافظ چیست؟ یک لایه محافظ ابری که نقش ضربه گیر داشته و در برخورد بازیکنان با تجیهیزات بسکتبال از آن‌ها در مقابل آسیب محافظت می‌کند.
2- ابعاد استاندارد تخته بسکتبال، جنس تخته بسکتبال و سایر مشخصات آن
2-1 جنس تخته بسکتبال استاندارد چیست؟ (سطح 1 و سطح 2)
در سطح 1، از شیشه ایمنی لمینت‌شده‌ی آنتی‌رفلکس یا شیشه سکوریت باید استفاده کنیم و برای سطح 2، سراغ اکریلیک یا پلی‌کربنات شفاف، چوب، فایبرگلاس، فولاد یا آلومینیوم، به رنگ سفید نیز می‌توانیم برویم. بنابرین تخته بسکتبال شیشه ای، تخته بسکتبال pvc و تخته بسکتبال چوبی با توجه به سطوح مختلف قابل استفاده هستند.
2-2-ابعاد تخته بسکتبال چقدر است؟ (طول تخته بسکتبال، عرض تخته بسکتبال و ضخامت تخته بسکتبال)
اندازه‌ی تخته بسکتبال، با در نظر گرفتن فریم آن، باید 1800 میلی‌متر (+ حداکثر 30میلی‌متر) در 1050 میلی‌متر (+ حداکثر 20 میلی‌متر) باشد. ضخامت تخته بسکتبال نیز باید بین 11/8 میلی‌متر تا 13/5 میلی‌متر، با سطح جلوییِ صاف باشد.
2-3-مستطیل دور تخته بسکتبال و مربع داخل تخته بسکتبال، چه رنگ و ضخامتی دارند؟
رنگ سفید برای تخته‌های شفاف و در صورتی که تخته‌ها سفید هستند، رنگ مشکی باید استفاده کنیم (فقط سطح 2). همچنین عرض مستطیل دور تخته بسکتبال استاندارد و مربع داخل تخته بسکتبال نیز 50میلی‌متر است.
2-4-اندازه مربع داخل تخته بسکتبال چقدر است؟
متسطیل داخل تخته بسکتبال استاندارد، که بیشتر با نام مربع داخل تخته بسکتبال شناخته می‌شود، 590 میلی‌متر (+ حداکثر 20 میلی‌متر) در 450 میلی‌متر (+ حداکثر 8 میلی‌متر) است و باید به گونه‌ای نصب کنیم یا بکشیم که لبه بالایی ضلع پائینی مربع داخل تخته بسکتبال با بالای حلقه بسکتبال هم‌تراز بوده و و 150 میلی‌متر (2- میلی‌متر) بالاتر از لبه پایین تخته بسکتبال باشد.
2-5-نوار LED آلارم ساعت بازی و شات کلات که روی تخته بسکتبال نصب می‌شوند چه ویژگی‌هایی دارند؟
نوار آلارم ساعت بازی باید حداقل 10 میلی‌متر عرض داشته باشد و حداقل 90درصد امتداد لبه‌ی ناحیه‌ی شیشه‌ای تخته بسکتبال را پوشش دهد. نوار شات کلاک نیز باید حداقل 10 میلی‌متر عرض داشته باشد و مستقیماً زیر نوار LED قرمز ساعت بازی نصب شود.
2-6-ارتفاع ریباند توپ بسکتبال پس از برخورد به تخته بسکتبال استاندارد چقدر باید باشد؟
هنگامی که یک توپ بسکتبال از ارتفاع 1/8 متری روی تخته بسکتبال استاندارد انداخته می‌شود، ارتفاع ریباند آن باید حداقل 50درصد باشد.
3- اندازه و ابعاد حلقه بسکتبال یا حلقه سبد بسکتبال
3-1 جنس حلقه بسکتبال چیست؟
حلقه بسکتبال باید از جنس فولاد جامد است.
3-2 قطر حلقه بسکتبال چقدر است؟
قطر داخلی حلقه بسکتبال حداقل 450 میلی‌متر و حداکثر 459 میلی‌متر است.
3-3 قطر فلز حلقه بسکتبال چقدر است ؟
قطر فلز حلقه بسکتبال استاندارد حداقل 16 و حداکثر 20 میلی‌متر است.
3-4 ارتفاع حلقه بسکتبل از زمین چقدر است؟
لبه بالایی حلقه بسکتبال باید در ارتفاع 3050 میلی‌متری (± حداکثر 6 میلی‌متر) از کف، دقیقاً وسط تخته بسکتبال نصب شود و بین لبه‌ی حلقه بسکتبال و تخته بسکتبال باید 151 میلی متر (± حداکثر 2 میلی متر) فاصله باشد.
3-5 رنگ حلقه بسکتبال طبق چه استانداردی است؟
حلقه بسکتبال منطبق با سیستم رنگ طبیعی یا RAL به رنگ نارنجی رنگ‌آمیزی می‌شود.
3-6 تور بسکتبال در چند نقطه به حلقه بسکتبال متصل می‌شود و چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟
تور سبد بسکتبال باید در 12 نقطه به حلقه بسکتبال متصل شود. نقاط اتصال و فاقد هرگونه لبه یا شکاف تیز باشند، برای جلوگیری از گیرکردن انگشتان باشند، شکاف‌ها کوچکتر از 8 میلی‌متر باشند و مهم آنکه برای سطح 1 به صورت قلاب طراحی نشود.
3-7 اتصال حلقه بسکتبال به سازه نگهدارنده تخته بسکتبال به چه صورت باید باشد؟
حلقه بسکتبال باید طوری به سازه‌های نگهدارندهی تخته بسکتبال متصل شود که هر مقدار نیروی واردشده به حلقه بسکتبال، به تخته بسکتبال منتقل نشود. بنابراین، نباید هیچ تماس مستقیمی بین صفحه اتصال حلقه بسکتبال و تخته بسکتبال وجود داشته باشد.
3-8 هنگامی که مکانیسم تخلیه فشار فنر حلقه بسکتبال وارد عمل می‌شود، میزان دوران حلقه چقدر است؟
قسمت جلویی یا کناری حلقه بسکتبال نباید بیش از 30 درجه و کمتر از 10 درجه دوران کرده و از موقعیت اولیه منحرف شود.
4- اندازه و مشخصات تور سبد بسکتبال
4-1 رنگ و اندازه تور بسکتبال چیست؟
تورهای بسکتبال باید از طناب سفید باشند و به گونه ای بافته شوند که طول آن کمتر از 400 میلی متر و بیش از 450 میلی متر نباشد.
5- سازه‌ی نگهدارندهی تخته بسکتبال
5-1- در چه مواردی از پایه بسکتبال متحرک زمینی(پایه بسکتبال چرخ دار) و در چه مواردی از پایه بسکتبال ثابت باید استفاده کرد؟
برای سطح 1، فقط باید از پایه بسکتبال متحرک(پایه بسکتبال چرخ دار) یا پایه بسکتبال زمینی ثابت استفاده شود. برای سطح 2، علاوه بر پایه بسکتبال متحرک(پایه بسکتبال چرخ دار) یا پایه بسکتبال زمینیِ ثابت، می‌توان از دستگاه بسکتبال سقفی یا دستگاه بسکتبال دیواری نیز استفاده کرد.
5-2-ارتفاع دستگاه بسکتبال سقفی چقدر است؟
دستگاه بسکتبال سقفی نباید در مکان‌هایی که ارتفاع تعلیق بیش از 10000میلی‌متر(10متر) است استفاده شود چرا که لرزش بیش از حد به همراه دارد.
5-3- سازه نگهدارنده تخته بسکتبال در کجای کورت نصب می‌شود؟
سازه نگهدانده تخته بسکتبال باید به گونه‌ای نصب شود که فاصله‌ی لبه‌ی بیرونی خط انتهایی کورت تا روکش ضربه‌گیر، حداقل 2000میلی‌متر(2متر) باشد (نمودار 1 یا 2). این فاصله برای سطح 2، حداقل 1000 میلی‌متر(1 متر) باشد. برای یونیت‌های دیواری یا سقفی، این اندازه‌گیری باید از لبه بیرونی خط انتهایی کورت تا دیوار یا نزدیکترین مانع محاسبه شود.
5-4-رنگ پایه بسکتبال چیست؟
رنگ آن به اندازه‌ی کافی با پس‌زمینه تضاد داشته باشد، به طوری که به وضوح برای بازیکنان قابل تشخیص باشد.
5-5-سازه نگهدارنده تخته بسکتبال در چه ارتفاعی باید نصب شود؟
سازه نگهدارنده تخته بسکتبال باید به صورتی تنظیم شده باشد که وقتی لبه بالایی حلقه در ارتفاع 3050 میلی‌متری(3متر و 5 سانتی‌متر) از کف قرار گرفت، این ارتفاع قابل‌تغییر نباشد.
5-6 پدینگ چه ضخامتی باید داشته باشد؟
ضخامت روکش محافظ تخته بسکتبال در سطح جلو، پشت و کناری تخته‌ها باید بین 20 تا 27 میلی‌متر باشد. همچنین ضخامت در لبه‌ی پایینی تخته بسکتبال پایین باید بین 48 تا 55 میلی‌متر باشد.
5-7 پدینگ کدام سطوح را و با چه مشخصاتی باید پوشش دهد؟
الف-تخته بسکتبال
روکش محافظ تخته بسکتبال باید سطح زیرین و جانبی هر تخته را به فاصله 350 تا 450 میلی‌متر از پایین پوشش دهد. همچنین سطح جلو و پشت باید حداقل 20 تا 25 میلی‌متر از پایین هر تخته بسکتبال پوشانده شود.
ب-سازه نگهدانده تخته بسکتبال
روکش محافظ سازه نگهدانده تخته بسکتبال باید لبه های عمودی را در هر طرف، به حداقل ارتفاع 2150میلی‌متر از کف و با حداقل ضخامت 100میلی‌متر بپوشاند. همچنین سطوح پایین و کناری بازوی تکیه‌گاه تخته بسکتبال، از سطح پشتی تخته پشتی به طول حداقل 1200میلی‌متر در امتداد بازو، با حداقل ضخامت 25میلی‌متر باید توسط پدینگ پوشیده شوند.
6-جمع‌بندی
همانطور که دید فیبا برای تبدیل شدن هر یک از تجهیزات بسکتبال، به وسایل و تجهیزات بسکتبال استاندارد قوانین خاص خود را دارد. خرید دستگاه یا یونیت بسکتبال ویلایی برای مجموعه‌های ورزشی، خرید پایه بسکتبال ویلایی و به طور کلی فضای باز برای اماکن شخصی، مدرسه، محیط کار و …، خرید حلقه بسکتبال و به طور کلی خرید هرگونه تجهیزات بسکتبال مستلزم آشنایی با ملزومات فنی و استاندارد آن است. در این مقاله تلاش کردیم شما را با مهم‌ترین این قوانین آشنا کنیم تا در صورتی قصد خرید و یا استفاده از تجهیزات بسکتبالی را دارید، با دیدی باز اقدام کرده و از سلامت و ایمنی خود حین لذت بردن از ورزش، اطمینان حاصل نمایید.
خورشید اسپرت به عنوان تنها دارنده نشان ملی استاندارد ایران و صادرکننده تجهیزات بسکتبال مورد تایید فیبا، در زمینه مشاوره و تامین تجیهیزات استاندارد بسکتبال کنار شماست، در صورت تمایل می‌توانید از فروشگاه آنلاین ما دیدن فرمایید و با کارشناسان ما تماس حاصل کنید.
7-مرور سریع مطالب
1- مرجع رسمی نکات فنی در خصوص وسایل و تجهیزات بسکتبال چیست؟
Official Basketball Rules. Basketball equipment، که هر چند سال یکبار از سوی فیبا معرفی می‌شود.
2- قانون بسکتبال 3X3 هم از همین موارد تبعیت می‌کند؟
خیر، بسکتبال 3X3، قوانین مخصوص خود را دارد.
3- تاییدیه فیبا تا چند سال معتبر است؟
برای برخی از تجهیزات از جمله دستگاه بسکتبال تا 8 سال معتبر است.
4- ابعاد و اندازه استاندارد تخته بسکتبال چقدر است؟
ابعاد تخته بسکتبال استاندارد 1800 میلی‌متر (+ حداکثر 30میلی‌متر) در 1050 میلی‌متر (+ حداکثر 20 میلی‌متر) است.
5- جنس تخته بسکتبال چه باید باشد؟
برای سطح 1، تخته بسکتبال شیشه‌ای و برای سطح 2، تخته بسکتبال شیشه ای، تخته بسکتبال pvc و تخته بسکتبال چوبی قابل استفاده است.
6- ابعاد مربع داخل تخته بسکتبال چقدر است؟
مربع داخل تخته بسکتبال ، 590 میلی‌متر (+ حداکثر 20 میلی‌متر) در 450 میلی‌متر (+ حداکثر 8 میلی‌متر) است.
7-ارتفاع حلقه بسکتبال از زمین چقدر است؟
حلقه بسکتبال باید در ارتفاع 3050 میلی‌متری (± حداکثر 6 میلی‌متر) از کف قرار گیرد.
8- قطر حلقه بسکتبال چند سانتی‌متر است؟
قطر دایره حلقه بسکتبال حداقل 450 میلی‌متر و حداکثر 459 میلی‌متر است.
9- ضخامت فلز حلقه بسکتبال چقدر است؟
حداقل 16 میلی‌متر و حداکثر 20 میلی‌متر.
10- جنس حلقه بسکتبال چیست؟
فولاد سخت(جامد)
11- تور بسکتبال در چند نقطه به حلقه بسکتبال متصل می‌شود؟
در 12 نقطه و شکاف‌های آن باید کمتر از 8 میلی‌متر باشد.
12- میزان دوران مجاز حلقه بسکتبال هنگام اسلم دانک چقدر است؟
میزان دوران مجاز حلقه بسکتبال بین 10 تا 30 درجه است.
13- رنگ و جنس و اندازه تور بسکتبال چیست؟
طناب سفید بافته شده که طول آن باید بین 400-450 میلی‌متر باشد.
15- پایه بسکتبال متحرک و پایه بسکتبال ثابت در چه مواردی مجاز است؟
برای سطح 1، هر دوی این موارد و برای سطح 2، علاوه بر اینها، دستگاه بسکتبال سقفی و دستگاه بسکتبال دیواری نیز مجاز است.
16- ارتفاع دستگاه بسکتبال سقفی تا چه حد مجاز است؟
ارتفاع تعلیق مجاز دستگاه بسکتبال سقفی حداکثر 10 متر است.
