راهنمای جامع خرید تجهیزات استاندارد بسکتبال، از پایه و دستگاه بسکتبال تا سبد بسکتبال | نکات فنی بر اساس قوانین رسمی فیبا
در حوزه‌ی بسکتبال حرفه‌ای، استفاده از تجهیزات استاندارد بسکتبال برای حفظ سلامت و ایمنی از اهمیت بالایی برخوردار است. اگر قصد خرید تجهیزات بسکتبال را دارید یا از تجهیزات بسکتبال استفاده می‌کنید، آشنایی با نکات فنی بر اساس مراجع مهم بسیار ضروری و ضامن سلامت و امنیت شماست.
از بسکتبال سالنی تا بسکتبال ویلایی
شاید بخواهید برای یک سالن حرفه ای دستگاه بسکتبال، یونیت بسکتبال یا سایر تجهیزات بسکتبال را بخرید یا هدفتان مجهز کردن ویلا، مدرسه یا محل کار است، در هر صورت چه به دنبال بسکتبال ویلایی باشید، چه بسکتبال سالنی، استفاده از قوانین رسمی فیبا و استانداردهای موجود در آن دید بازتری هنگام خرید به شما می‌دهد. به همین پیش از این در پنج مقاله مجزا، قوانین فیبا درباره‌ی تجهیزات استاندارد بسکتبال را بررسی کردیم که در ادامه لینک آن‌ها را می‌بینید:
1-فیبا را به خانه ببر! قوانین رسمی بسکتبال(مقدمه)
2-همه‌چیز درباره‌ی یونیت بسکتبال، قوانین رسمی بسکتبال(قسمت دوم)
3-ویژگی‌های تخته بسکتبال حرفه‌ای- قوانین رسمی بسکتبال(قسمت سوم)
4-دانک حرفه‌ای با حلقه بسکتبال حرفه‌ای، قوانین رسمی بسکتبال(قسمت چهارم)
5-سازه‌ی نگهدارنده، ستون فقرات تخته و حلقه‌ی بسکتبال، قوانین رسمی بسکتبال(قسمت پنجم)
ابتدا، در مقاله‌ی مقدمه به موارد اصلی قوانین رسمی فیبا پرداختیم و در مقالات بعدی به ترتیب ویژگی‌های اصلی تجهیزات از جمله یونیت بسکتبال، سازه نگهدانده تخته بسکتبال، تخته بسکتبال، حلقه بسکتبال، تور بسکتبال، پدینگ تخته و سازه را بررسی کردیم. تمامی مطالب مقالات پیش گفته را تیم خورشید اسپرت بر اساس قوانین رسمی فیبا در سال 2022، جمع‌آوری و ترجمه کرده است.
در مقاله‌ی حاضر قصد داریم نکات مهم هر یک مقالات پیش گفته را گرد هم آورده و به صورت یکجا شما را با این قوانین آشنا کنیم.
۱- قبل از ارائه جزئیات مربوط به قوانین فیبا درباره تجهیزات استاندارد بسکتبال، چه نکاتی باید در ذهن داشته باشیم؟
۱-۱- مسابقات بسکتبال در چند سطح برگزار می‌شوند؟
مسابقات بسکتبال به دو سطح تقسیم می‌شوند و بنابراین تجهیزات استاندارد بسکتبال نیز بسته به سطح مسابقه، مشمول قوانین خاص خواهند بود. در سطح ۱، مسابقات فیبا برای تیم‌های ملی و باشگاهی همچنین مسابقات ملی و بین‌المللی و تیم‌های نخبه ورزشی برگزار می‌شوند. سطح ۲ شامل مسابقاتی است که در سطح ۱ ذکر نشده‌اند.
۱-۲-آیا قوانین فیبا در مورد تجهیزات استاندارد بسکتبال شامل روش ارزیابی این قوانین نیز هستند؟
خیر، این قوانین فقط بر ویژگی‌ها و مشخصات مربوط به تجهیزات بسکتبال تأکید دارند و «کتابچه الزامات و روش‌های آزمایش» به موارد گفته شده می‌پردازد و که طریق ایمیل mailto:equipmentandvenue@fiba.basketball در دسترس است.
۱-۳- اگر تجهیزات بسکتبال خود را قبل از دریافت تأییدیه فیبا نصب کردیم، چه کاری می‌توانیم انجام دهیم؟
برای تجهیزات بسکتبال نصب شده می‌توان از تأییدیه موقت فیبا استفاده کرد تا زمانی که استاندارد تجهیزات بسکتبال از سوی فیبا تأیید شود.
۱-4- تأییدیه فیبا برای تجهیزات استاندارد بسکتبال چه مدت اعتبار دارد؟
تأییدیه فیبا برای تجهیزات استاندارد بسکتبال تا هشت سال اعتبار دارد. به عنوان مثال، یونیت بسکتبال، نرم‌افزار اسکوربورد ویدئوبورد، کف زمین، روشنایی زمین، سیستم بازپخش فوری، سیستم زمان‌بندی متصل به سوت و صندلی‌های تماشاگر از این قاعده پیروی می‌کنند.
۱-5- برای بسکتبال 3×3 هم همین قوانین برقرار است؟
خیر، تجهیزات استاندارد بسکتبال 3×3 قوانین مجزا و مربوط به خود را دارد.
۱-6- یونیت بسکتبال از چه اجزایی تشکیل شده و هر کدام به چه بخشی از آن اشاره دارد؟
– سبد بسکتبال: به کل مجموعه‌ای اشاره دارد که توپ از داخل آن عبور می‌کند که شامل حلقه سبد بسکتبال و تور سبد بسکتبال است.
– حلقه سبد بسکتبال: بخشی از سبد بسکتبال که تور سبد بسکتبال به آن متصل می‌شود
– تور سبد بسکتبال: مجموعه ای مشبک که به دهانه حلقه سبد بسکتبال متثل می‌شود.
– تخته بسکتبال: یک تخته مستطیل شکل از جنس های مختلف که از یک طرف سبد بسکتبال به آن متصل شده و از طرف دیگر به سازنده نگهدارنده تخته متصل است.
– سازنده نگهدارنده تخته بسکتبال: یک دکل یا ستون فلزی که بر روی زمین قرار دارند و تخته بسکتبال به آن متصل شده است.
– پدینگ یا بالشتک محافظ: یک لایه محافظ ابری که نقش ضربه گیر داشته و در برخورد بازیکنان با تجیهیزات بسکتبال از آن‌ها در مقابل آسیب محافظت می‌کند.
2-پس از این مقدمه، قوانین مربوط به هر یک از این تجهیزات استاندارد بسکتبال شامل چه نکاتی است؟
2-1-تخته بسکتبال استاندارد
2-1-1 جنس تخته بسکتبال استاندارد برای سطح 1 و سطح 2 چیست؟
در سطح 1، از شیشه ایمنی لمینت‌شده‌ی آنتی‌رفلکس یا شیشه سکوریت باید استفاده کنیم و برای سطح 2، سراغ اکریلیک یا پلی‌کربنات شفاف، چوب، فایبرگلاس، فولاد یا آلومینیوم، به رنگ سفید نیز می‌توانیم برویم.
2-1-2-طول تخته بسکتبال، عرض تخته بسکتبال و ضخامت تخته بسکتبال استاندارد چقدر است؟
اندازه‌ی طول تخته بسکتبال، با در نظر گرفتن فریم آن، باید 1800 میلی‌متر (+ حداکثر 30میلی‌متر) و اندازه عرض تخته بسکتبال باید 1050 میلی‌متر (+ حداکثر 20 میلی‌متر) باشد. ضخامت تخته بسکتبال نیز باید بین 11/8 میلی‌متر تا 13/5 میلی‌متر، با سطح جلوییِ صاف باشد.
2-1-3-خطوطی که روی تخته بسکتبال استاندارد وجود دارد، چه رنگ و ضخامتی دارد؟
رنگ سفید برای تخته‌های شفاف و در صورتی که تخته‌ها سفید هستند، رنگ مشکی باید استفاده کنیم (فقط سطح 2). همچنین عرض خطوط روی تخته بسکتبال استاندارد نیز 50میلی‌متر است.
2-1-4-خطوطی که روی تحته بسکتبال استاندارد موجود است که چه مختصات و ابعادی دارد؟
خطوط تخته بسکتبال استاندارد، 590 میلی‌متر (+ حداکثر 20 میلی‌متر) طول و 450 میلی‌متر (+ حداکثر 8 میلی‌متر) عرض دارند و باید به گونه‌ای نصب کنیم یا بکشیم که لبه بالایی ضلع پائینی مستطیل باید با بالای حلقه بسکتبال هم‌تراز و 150 میلی‌متر (2- میلی‌متر) بالاتر از لبه پایین تخته بسکتبال باشد.
2-1-5-نوار LED آلارم ساعت بازی و شات کلات که روی تخته بسکتبال نصب می‌شوند چه ویژگی‌هایی دارند؟
نوار آلارم ساعت بازی باید حداقل 10 میلی‌متر عرض داشته باشد و حداقل 90درصد امتداد لبه‌ی ناحیه‌ی شیشه‌ای تخته بسکتبال را پوشش دهد. نوار شات کلاک نیز باید حداقل 10 میلی‌متر عرض داشته باشد و مستقیماً زیر نوار LED قرمز ساعت بازی نصب شود.
2-1-6-ارتفاع ریباند توپ پس از برخورد به تخته بسکتبال استاندارد چقدر باید باشد؟
هنگامی که یک توپ بسکتبال از ارتفاع 1/8 متری روی تخته بسکتبال استاندارد انداخته می‌شود، ارتفاع ریباند آن باید حداقل 50درصد باشد.
2-2-حلقه سبد بسکتبال
2-2-1 جنس حلقه بسکتبال چیست؟
حلقه سبد استاندارد بسکتبال باید از جنس فولاد جامد است.
2-2-2 قطر حلقه سبد بسکتبال چقدر است؟
قطر داخلی حلقه سبد بسکتبال حداقل 450 میلی‌متر و حداکثر 459 میلی‌متر است.
2-2-3 قطر فلز حلقه بسکتبال چقدر است ؟
قطر فلز حلقه بسکتبال استاندارد حداقل 16 و حداکثر 20 میلی‌متر است.
2-2-4 حلقه را کجای تخته بسکتبال باید نصب کرد؟
لبه بالایی حلقه بسکتبال باید در ارتفاع 3050 میلی‌متری (± حداکثر 6 میلی‌متر) از کف، دقیقاً وسط تخته بسکتبال نصب شود و بین لبه‌ی حلقه بسکتبال و تخته بسکتبال باید 151 میلی متر (± حداکثر 2 میلی متر) فاصله باشد.
2-2-5 رنگ حلقه بسکتبال طبق چه استانداردی است؟
حلقه بسکتبال منطبق با سیستم رنگ طبیعی یا RAL به رنگ نارنجی رنگ‌آمیزی می‌شود.
2-2-6 تور سبد بسکتبال در چند نقطه به حلقه بسکتبال متصل می‌شود و چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟
تور سبد بسکتبال باید در 12 نقطه به حلقه بسکتبال متصل شود. نقاط اتصال و فاقد هرگونه لبه یا شکاف تیز باشند، برای جلوگیری از گیرکردن انگشتان باشند، شکاف‌ها کوچکتر از 8 میلی‌متر باشند و مهم آنکه برای سطح 1 به صورت قلاب طراحی نشود.
2-2-7 اتصال حلقه بسکتبال به سازه نگهدارنده تخته بسکتبال به چه صورت باید باشد؟
حلقه بسکتبال باید طوری به سازه‌های نگهدارندهی تخته بسکتبال متصل شود که هر مقدار نیروی واردشده به حلقه بسکتبال، به تخته بسکتبال منتقل نشود. بنابراین، نباید هیچ تماس مستقیمی بین صفحه اتصال حلقه بسکتبال و تخته بسکتبال وجود داشته باشد.
2-2-8 هنگامی که مکانیسم تخلیه فشار فنر حلقه بسکتبال وارد عمل می‌شود، میزان دوران حلقه چقدر است؟
قسمت جلویی یا کناری حلقه بسکتبال نباید بیش از 30 درجه و کمتر از 10 درجه دوران کرده و از موقعیت اولیه منحرف شود.
2-3-تور سبد بسکتبال
2-3-1 رنگ و ابعاد تور سبد بسکتبال به چه صورت است؟
تورهای بسکتبال باید از طناب سفید باشند و به گونه ای بافته شوند که طول آن کمتر از 400 میلی متر و بیش از 450 میلی متر نباشد.
2-4-سازه‌ی نگهدارندهی تخته بسکتبال
2-4-1-در چه مواردی از سازه‌های متحرک زمینی و در چه مواردی از سازه‌های غیرمتحرک باید استفاده کرد؟
برای سطح 1، فقط باید از سازه‌های متحرک یا زمینیِ ثابت استفاده شود. برای سطح 2، علاوه بر مدل متحرک یا زمینیِ ثابت، می‌توان از سازه‌های سقفی یا دیواری نیز استفاده کرد.
2-4-2-ارتفاع مجاز برای سازه‌های سقفی چقدر است؟
سازه‌های سقفی نباید در مکان‌هایی که ارتفاع تعلیق بیش از 10000میلی‌متر(10متر) است استفاده شود چرا که لرزش بیش از حد به همراه دارد.
2-4-3-سازه نگهدارنده تخته بسکتبال در کجای کورت نصب می‌شود؟
سازه نگهدانده تخته بسکتبال باید به گونه‌ای نصب شود که فاصله‌ی لبه‌ی بیرونی خط انتهایی کورت تا روکش ضربه‌گیر، حداقل 2000میلی‌متر(2متر) باشد (نمودار 1 یا 2). این فاصله برای سطح 2، حداقل 1000 میلی‌متر(1 متر) باشد. برای یونیت‌های دیواری یا سقفی، این اندازه‌گیری باید از لبه بیرونی خط انتهایی کورت تا دیوار یا نزدیکترین مانع محاسبه شود.
2-4-4-سازه نگهدارنده تخته بسکتبال چه رنگی باید داشته باشد؟
رنگ آن به اندازه‌ی کافی با پس‌زمینه تضاد داشته باشد، به طوری که به وضوح برای بازیکنان قابل تشخیص باشد.
2-4-5-سازه نگهدارنده تخته بسکتبال در چه ارتفاعی باید نصب شود؟
سازه نگهدارنده تخته بسکتبال باید به صورتی تنظیم شده باشد که وقتی لبه بالایی حلقه در ارتفاع 3050 میلی‌متری(3متر و 5 سانتی‌متر) از کف قرار گرفت، این ارتفاع قابل‌تغییر نباشد.
2-5-پدینگ(روکش محافظ)
2-5-1 پدینگ چه ضخامتی باید داشته باشد؟
ضخامت روکش محافظ تخته بسکتبال در سطح جلو، پشت و کناری تخته‌ها باید بین 20 تا 27 میلی‌متر باشد. همچنین ضخامت در لبه‌ی پایینی تخته بسکتبال پایین باید بین 48 تا 55 میلی‌متر باشد.
2-5-2 پدینگ کدام سطوح را و با چه مشخصاتی باید پوشش دهد؟
الف-تخته بسکتبال
روکش محافظ تخته بسکتبال باید سطح زیرین و جانبی هر تخته را به فاصله 350 تا 450 میلی‌متر از پایین پوشش دهد. همچنین سطح جلو و پشت باید حداقل 20 تا 25 میلی‌متر از پایین هر تخته بسکتبال پوشانده شود.
ب-سازه نگهدانده تخته بسکتبال
روکش محافظ سازه نگهدانده تخته بسکتبال باید لبه های عمودی را در هر طرف، به حداقل ارتفاع 2150میلی‌متر از کف و با حداقل ضخامت 100میلی‌متر بپوشاند. همچنین سطوح پایین و کناری بازوی تکیه‌گاه تخته بسکتبال، از سطح پشتی تخته پشتی به طول حداقل 1200میلی‌متر در امتداد بازو، با حداقل ضخامت 25میلی‌متر باید توسط پدینگ پوشیده شوند.
جمع‌بندی
همانطور که دید فیبا برای تبدیل شدن هر یک از تجهیزات بسکتبال، به تجهیزات استاندارد بسکتبال قوانین خاص خود را دارد. خرید دستگاه یا یونیت بسکتبال ویلایی برای مجموعه‌های ورزشی، خرید پایه بسکتبال ویلایی و به طور کلی فضای باز برای اماکن شخصی، مدرسه، محیط کار و …، خرید حلقه بسکتبال و به طور کلی خرید هرگونه تجهیزات بسکتبال مستلزم آشنایی با ملزومات فنی و استاندارد آن است. در این مقاله تلاش کردیم شما را با مهم‌ترین این قوانین آشنا کنیم تا در صورتی قصد خرید و یا استفاده از تجهیزات بسکتبالی را دارید، با دیدی باز اقدام کرده و از سلامت و ایمنی خود حین لذت بردن از ورزش، اطمینان حاصل نمایید.
خورشید اسپرت به عنوان تنها دارنده نشان ملی استاندارد ایران و صادرکننده تجهیزات بسکتبال مورد تایید فیبا در زمینه مشاوره و تامین تجیهیزات استاندارد بسکتبال کنار شماست، در صورت تمایل می‌توانید از فروشگاه آنلاین ما دیدن فرمایید و با کارشناسان ما تماس حاصل کنید.
